carpheaven.nl

"Leven en laten leven?" (Door Rob Berendsen nov 2020)

De bever was uitgestorven in Nederland toen er ruim dertig jaar geleden weer een paartje werd uitgezet in de Biesbosch. Inmiddels telt het gebied zeker 100 burchten. En de bever breidt zijn leefgebied steeds verder uit.

Wil je een bever spotten zul je vroeg uit de veren moeten. Juist bij het krieken van de dag is de kans het grootst om er een te zien. Zoals in Reuver op de visvijver de Roversheideplas, Weerdbeemden of het Schuitwater in Broekhuizen. En zo zijn er nog meer gebieden.

Meer dan eens zwemmen de bevers met verse pompenbladeren in de bek onder je hengel door. Ze zijn inmiddels gewend aan onze vissers. Mooie beleving in 2020 was, luchtbellen bij de hengeltop, Karper?? Nee.. Langzaam komt er een kopje uit het water en kijkt me brutaal aan. Het observeert wat ik allemaal aan het doen ben. Het is een van de twee bevers op de Roversheideplas. Het leefgebied van Ed en Willem bever.

Bevers anno 2020, Meneer de bioloog en Goofy de boswachter wrijven opgewonden in hun klamme handjes van geluk. Met de kin schurend over de grond op zoek naar dat ene zeldzame sprietje gras welke allang uitgestorven had moeten zijn. Uitheemse gewassen worden fel bestreden om de vergane glorie tot in den treuren in stand te houden. Toch lof aan al die mensen die het elke dag weer proberen.

Over de aanwezigheid van de bever zijn de meningen verdeeld. Het is een prachtig dier. Maar dat zijn wolven en beren ook. In de grote waterrijke gebieden kunnen bevers prima ongestoord hun gang gaan. Echter op wateren zoals onze lokale visvijvers kunnen deze mooie diertjes voor behoorlijk wat overlast zorgen. De onvermoeibare knager gooit de hele omgeving op z’n kop en zet met z'n goudbruine bijters elke boom om in geraspte kaas. Zijn burcht is nooit groot genoeg. De meters lange gangenstelsels ondermijnen vele vierkante meters en hun glijbanen om in en uit het water te komen blijken echte bottenbrekers. Opletten dus!

Tussen 1988 en 1992 werden er nog eens 42 bevers uitgezet in de Brabantse Biesbosch, enkele jaren later ook in Limburg. Al snel groeide ook de weerstand tegen het dier, met name op plekken waar zijn niet te stoppen knaagdrang problemen veroorzaakt, in onder meer de dijken. Ooit met veel toeters en bellen teruggehaald naar Nederland, nu verguisd in bijvoorbeeld de provincie Limburg. De laatste bevers werden in 1826 voor zijn mooie vacht doodgeslagen. Onder bepaalde voorwaarden mag het dier daar nu zelfs, zo vijftien jaar nadat in Limburg bevers werden uitgezet, weer deels worden afgeschoten.

(Volgens een pol in het AD 2018, Op de stelling “Hoe lastig ze soms zijn, bevers mogen niet worden gedood was 59% het helaas oneens.)

Pijnlijke waarheid; Gelukkig is dat op de bovengenoemde wateren nog lang niet aan de orde en is men fier op hun bevers. Het suggereert een unieke "toevoeging" te zijn en een eyecatcher voor elke bezoeker. Iedereen blij al wenst menig sportvisser die in de spagaat schiet door een van de vele glijbanen de grappige diertjes een langzame en pijnlijk dood. Het moet natuurlijk wel veilig blijven. Maar laten we niet meteen aan ruimen denken als het even niet in ons straatje past.

Dat geldt voor bevers maar ook voor wilde ganzen, eenden en andere veelpoepers. Terwijl de aalscholver wordt beschermd door geitenwollen sokken-brigade en zich zorgeloos tegoed doet aan onze vis wordt Jan de jager opgeroepen om rigoureuze maatregelen te treffen vanwege de vogelpoep van ganzen. Met het kwijl uit zijn bejaarde mondhoeken schiet hij alle gevleugelde schoonheden af. Hij geniet er zichtbaar van. Opgeruimd staat netjes verteld een wandelaar die hier net z'n hond uitlaat.

Goed bezig; Diverse hengelsportverenigingen zetten zich in om de natuur dichter aan huis te brengen. Bevers zijn dan misschien niet meteen zo wenselijk op de kleinere visvijvers maar er zijn legio projecten die wel een goede bijdrage leveren. Door de Biodiversieteit aan te passen voor minder overlast en schade. Extra uilenkastjes om de muizen populatie in bedwang te houden. Krijgt de oeverzwaluw weer wat meer nestruimte en we zien wat er zoal leeft in een paddenpoel, Al dat moois maakt weer veel goed. Voor tal van dit soort projecten zijn subsidies te verkrijgen bij gemeenten en Sportvisserij Nederland.

De functie van deze viswateren zijn dus niet louter en alleen om het jachtinstinct van ons sportvissers te verzadigen. De maatschappelijke en sociale factoren spelen een net zo belangrijke rol. Voor ouderen is het een plek om aan de dagelijkse sleur te ontsnappen, terwijl de ander hier juist zijn rust vind. Voor de jeugd is het goed lesmateriaal en je kunt er nog een visje vangen ook! Dubbelop dus. En dat allemaal voor enkele tientjes contributie per jaar.

Conclusie; Om een goede ballans te vinden zal er nog veel geëxperimenteerd moeten worden. Sportvissers zijn soms niet de meest diervriendelijke gasten, maar verblijven wel veel in de natuur en zien wat er de afgelopen jaren positief veranderd is. De HSV's doen hun best en er is steeds meer controle. Echter als we de "groenextremisten" mogen geloven worden we straks als hapklare brokken voor de wilde dieren gegooid. Alles mooi en aardig totdat er over enkele jaren een wolf of een beer in je nek staat te hijgen.

Nooit is het helemaal goed. Het is reten moeilijk om hierin een goede ballans te vinden. Wat betekend dat de meest uitersten nooit hun zin mogen krijgen. En die ballans? Die regelt de natuur zelf wel. (Covid19) Wij zijn slechts te gast, dus ben voorzichtig en pas goed op jezelf.